Strategie en omgeving

Vanaf begin 2016 hebben we de klimaatveranderingen en de gevolgen daarvan stevig op de agenda gezet. En wij niet alleen. Alle waterschappen zien klimaatverandering als de belangrijkste uitdaging voor de komende decennia. In de zomer van 2021 is dit onderwerp urgenter dan ooit gebleken, met dicht bij ons de rampen in Duitsland, België en Limburg en nog dichter bij de wateroverlast deze zomer in Friesland. Ook het alarmerende rapport van het intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) zet klimaatveranderingen op een.
In 2018 heeft het algemeen bestuur onze klimaat agenda vastgesteld. Daarin staan twee begrippen centraal: mitigatie en adaptatie. bij mitigatie gaat het om het vermijden van de klimaatverandering of het verkleinen van de omvang hiervan. Bij adaptatie gaat het om de omgang met de gevolgen ervan. Mitigatie en adaptatie hangen nauw met elkaar samen. Hoe meer we met een succesvolle mitigatie-aanpak weten te bereiken, hoe minder adaptatiekosten we hoeven te maken. De klimaat paraplu staat symbool voor deze samenhang

Het is te simpel om te veronderstellen dat de waterschappen het wel even oplossen. Rijk, provincies, gemeenten, bedrijven en burgers zullen allemaal hun bijdrage moeten leveren. Klein of groot. Het is dus belangrijk om het waterbewustzijn van iedereen in Nederland te vergroten (de steel van de paraplu). Het vergroten van het waterbewustzijn zien we dan ook als een essentieel onderdeel van onze klimaatagenda.In het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie zijn afspraken gemaakt over het klimaatbestendig en water robuust inrichten van Nederland. Een aanpak voor onze regio is vervolgens uitgewerkt in het Fries Bestuursakkoord Water en Klimaat (FWBK).

Wetterskip Fryslân wil energieneutraal zijn in 2025, CO2-neutraal in 2030 en in 2050 volledig circulair werken. Om dit te realiseren zijn verkenningen uitgevoerd. Op basis daarvan hebben we een vijfsporen aanpak gemaakt.

Wat willen we bereiken?
Spoor 1: besparen en opwekken (energieneutraal worden):

In 2025 willen we energieneutraal zijn. Energieneutraal gaat over het gebruik van elektriciteit en gas.
Als we energie besparen en zoveel mogelijk energie die we nodig hebben duurzaam opwekken, dan stoten we minder CO2 uit. Dit is daarmee een tussenstap op weg naar onze ambitie van klimaatneutraliteit. We hebben de afgelopen jaren allerlei maatregelen uitgevoerd om energie te besparen. Inmiddels wekken we 30% van ons energiegebruik duurzaam op.

Wat gaan we daarvoor doen?

We starten met de uitvoering van de tweede fase van het project  ‘Zon op RWZI’s’. Hiermee gaan we van 30% naar 37% eigen energieopwekking. Deze maatregel werken we uit in de opgave Waterketen.
Om de slag van 37% naar 100% energieopwekking te maken, haken we proactief en vroegtijdig aan bij regionale energie-initiatieven die ons kunnen helpen om energieneutraal te worden. In 2022 doen we daarvoor concrete voorstellen richting bestuur. (zie hieronder, maatregel energieparticipatie)
We onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om aanvullend energie te besparen. Dit doen we bovenop de besparingen die we onder de vlag van de landelijke MJA3-afspraken al hebben gerealiseerd. Deze maatregelen werken we uit in alle opgaven .

Wat willen we bereiken?
Spoor 2: fossielvrije brandstoffen (mobiliteit):

We willen in 2030 volledig fossielvrij zijn. Om dat te bereiken, gaan we door met de vergroening van ons wagenpark en materieel. Zolang we nog diesel gebruiken, kopen we blauwe diesel. De voertuigkeuzes voor het personenwagenpark zijn al fossielvrij. We kiezen voor blauwe diesel en elektrisch. We stimuleren onze medewerkers om de uitstoot zoveel mogelijk te beperken. Denk aan: carpoolen, fietsen, decentraal werken, openbaar vervoer en thuiswerken).

Wat gaan we daarvoor doen?

We gaan door met de stimuleringsmaatregelen om uitstoot van CO2 verder terug te dringen. Deze maatregel werken we uit in de opgave Bedrijfsvoering.

Ons wagenpark en materieel is in 2030 volledig elektrisch. Daarvoor stellen we een uitvoeringsplan op. het gaat hierbij ook om de noodzakelijk infrastructuur. Deze maatregel werken we uit in de opgave Bedrijfsvoering.
In de energiebesparingsplannen (zie hierboven) kijken we ook naar besparing op brandstofgebruik.
In de nieuwe contracten voor het uitbesteed  transport van slib en het uitbesteed onderhoud van watersystemen bouwen we de CO2-uitstoot stapsgewijs af tot nul in 2030. Deze maatregelen werken we uit in de opgaven deelsystemen en waterketen.
Wat willen we bereiken?
Spoor 3: aanpak emissies waterzuivering en slibketen:
Momenteel meten we op enkele RWZI's onze uitstoot van lachgas en methaan. Op basis van deze monitoring maken we in 2022 een plan om deze uitstoot zoveel mogelijke terug te dringen. De resterende uitstoot compenseren we door bij de optimalisatie van de slibketen (inclusief de eindverwerking) in te zetten op vastleggen van CO2 die vrijkomt uit de schoorsteen van de slibverbrandingsinstallatie.
Wat gaan we daarvoor doen?
We continueren onze monitoring van lachgas en methaan op de RWZI's. Verder stellen we een plan van aanpak op om de emissies vanuit de waterketen en slibketen omlaag te brengen en te compenseren, zodat we per saldo naar nul gaan in 2030. de bestuurlijke afweging over de mix van maatregelen gebeurt op basis van CO2-beprijzing, zodat er op al die plekken wordt geïnvesteerd waar we de meeste reductie bewerkstelligen per euro. (opgave waterketen).
Wat willen we bereiken?
Spoor 4: klimaatneutrale en circulaire infrastructuur.
In 2030 willen we volledig klimaat neutraal zijn en circulair werken. Ook in het landelijke klimaatakkoord 1 is afgesproken dat grond0 weg en waterwerken (GWW) in 2030 klimaat neutraal en circulair zijn. Daarvoor ontwikkelden opdrachtnemers en opdrachtgevers die werkzaam zijn deze sector in 2021 een landelijke aanpak. Dit traject sluit aan bij de sporen waaraan de unie van waterschappen werkt, namelijk ''strategie circulaire waterschappen'', ''strategie duurzaam opdrachtgeverschap'', ''Strategie klimaat neutrale waterschappen'', ''CO2-beprijzing voor waterschappen en ''energie- en grondstoffenfabrieken.
Wat gaan we daarvoor doen?
Wij werken de uitgangspunten uit het landelijke en provinciaal traject (via afspraken met andere Friese overheden (zie hiervoor) nader uit en leggen ze voor aan het bestuur. Hiermee maken we concrete doelen voor energie, CO2 uitstoot en circulariteit onderdeel van alle opdrachten. Vanaf de start van de voorbereidingen, tot aan de aanbesteding en het beheer en onderhoud, van catering tot dijkversterking. Bij aanbestedingen geven we gunningsvoordeel voor duurzame aanbiedingen. De bestuurlijke afweging hiervoor gebeurt op basis van CO2-beprijzing. Deze maatregel werken we uit in de opgaven assetmanagement en bedrijfsvoering.
Wat willen we bereiken?
Spoor 5: klimaatpartner.
Door onze eigen CO2 uitstoot terug te dringen, dragen we ons steentje bij aan een duurzaam Friesland. Door een actieve rol in en financiële bijdrage aan het Veenweideprogramma 2021-2030 nemen we onze verantwoordelijkheid als waterbeheerder om de CO2 uitstoot uit dit gebied terug te dringen. OOk helpen we anderen CO2 uitstoot terug te dringen. Enerzijds door onze regulerende rol goed in te vullen voor alle energie- en klimaatinitiatieven die de komende decennia gaan spelen. anderzijds door een proactieve rol in de energie transitie op het gebied van bijvoorbeeld aquathermie.
Wat gaan we daarvoor doen?
Bij dit spoor hoort geen concrete maatregel, maar eerder een houding waar we onze oren en ogen openhouden voor initiatieven in de maatschappij. Daar waar mogelijk en relevant sluiten we ons bij deze initiatieven aan. Deze maatregel werken we uit in alle opgaven.

Klimaatadaptatie gaat over het beperken van het risico op schade door klimaatverandering en weersextremen. Dit vertaalt zich naar verschillende opgaven op het gebied van wateroverlast, verzilting, watertekort, zoetwater, hittestress en overstroming. De ambitie van het Rijk is om in 2050 klimaatbestendig te zijn. Onze doelstellingen sluiten hierop aan. We zijn partner voor andere partijen en nemen vanuit onze verantwoordelijkheid en expertise graag het voortouw op dit gebied.
Als onderdeel van het Fries Bestuursakkoord Waterketen 2016-2020 hebben de Friese overheden een klimaatstresstest uitgevoerd. Mogelijke oplossingen op het gebied van klimaatadaptatie zijn opgenomen in de Friese klimaatatlas.
Met het Fries Bestuursakkoord Water en Klimaat 2021-2025 geven de Friese overheden een regionale uitwerking van het eerdergenoemde Deltaplan Ruimtelijke adaptatie. Daarbij staat het vergroten van het waterbewustzijn in Fryslân hoog op de agenda. In 2021 is een programmaplan klimaatadaptatie opgesteld. Dat voeren wij in 2022 uit.   
In het programmaplan Klimaatadaptie zijn de volgende maatregelen opgenomen:

Wat willen we bereiken?
Impulsregeling klimaatadaptatie

Net zoals in 2021, bereiden we ook in 2022 een gezamenlijke subsidieaanvraag voor in het kader van de impulsregeling klimaatadaptatie van het Rijk. Hiervoor worden projecten geselecteerd in de investeringsprogrammering die een bijdrage leveren aan klimaatadaptatie.  In de impulsregeling klimaatadaptatie is € 13.7 miljoen aan subsidie gereserveerd voor de werkregio Fryslân (De Friese gemeenten, Wetterskip Fryslân en Provincie Fryslân). In de eerste tranche in 2021 heeft Wetterskip Fryslân twee projecten ingediend waarvoor een subsidiebedrag van € 181.500 is aangevraagd. Alle projecten zijn geprogrammeerd en vragen geen extra eigen financiële middelen. Indien de subsidie wordt gehonoreerd betekent dit dat er 33% (dat is het subsidiepercentage) aan ruimte komt (ruimtebieder) in de investeringsprogrammering. Deze maatregel werken we uit in de opgave deelsystemen.

Wat willen we bereiken?
Communicatie en vergroten waterbewustzijn

Met onze corporate- en projectcommunicatie zetten we in op het vergroten van het waterbewustzijn (het belang van ons werk) de zichtbaarheid van ons werk en de betrokkenheid van onze stakeholders. Daarnaast werken we via het Fries bestuursakkoord Water en Klimaat samen met andere overheden aan het vergroten van het waterbewust handelen van inwoners, bedrijven en stakeholders. De communicatie is gericht op het aanjagen van klimaat adaptief handelen, zichtbaar maken van wat er al gebeurt en verbinden van initiatieven en partijen. Deze maatregel werken we uit in de opgave bedrijfsvoering .

Wat willen we bereiken?
Vitale en kwetsbare functies

De werkgroep ruimtelijke adaptatie van het Regionaal Bestuurlijk Overleg (RBO) Noord voert in 2022 een stresstest uit van vitale en kwetsbare functies (V&K). De waterschappen zijn daarbij verantwoordelijk voor de kwetsbare functies Keren en beheren oppervlaktewater en Waterketen . Op basis van deze stresstest kunnen afzonderlijke partijen maatregelen treffen om het risico op uitval van V&K door weersextremen te minimaliseren. Deze maatregel werken we uit in de opgave waterketen .

Wat willen we bereiken?
Waterakkoorden
Gemeenten zijn niet langer verplicht om een basisrioleringsplan op te stellen. Daardoor ontbreekt bij ons het overzicht over de uitbreidingen en aanpassingen in het gemeentelijke rioleringsstelsel. Daardoor weten we niet precies wat de omvang is van onze afnameverplichting voor gemeentelijk afvalwater. Betere afstemming met gemeenten is dus nodig. Ook zien wij in betere samenwerking kansen voor een meer integrale benadering van het stedelijk watersysteem (afvalwater, oppervlaktewater en grondwater). De afspraken met gemeenten leggen we vast in waterakkoorden. In 2021 hebben we met de gemeente Leeuwarden hiervoor verkenningen uitgevoerd.  Deze maatregel werken we uit in de opgave waterketen.

Wat willen we bereiken?
Lange termijn verkenning Boezemwatersysteem

Samen met de provincie Fryslân brengen we in kaart wat de gevolgen zijn van de verwachte klimaatverandering op de boezem. Als tijdshorizon nemen we het jaar 2100. We identificeren knelpunten en schetsen mogelijke oplossingen: het boezempeil stijgt met de zeespiegel mee, blijft gelijk of daalt met het maaiveld mee, we gaan meer of minder bergen en bufferen. Voor de zomer van 2022 hebben we samen met de belanghebbenden de effecten van de mogelijke oplossingen in beeld gebracht. Ook hebben we bekeken of sommige oplossingen af kunnen vallen. In de tweede helft van 2022 en in 2023 brengen we de kansrijke scenario’s in beeld die bijdragen aan een robuust en veerkrachtig boezemsysteem. In 2024 nemen we op basis daarvan een beslissing over de toekomstige adaptatie van het Friese Boezemsysteem. De scenario’s uit de boezemverkenning zijn input voor de Blauwe Omgevingsvisie (BoVi)

Wat willen we bereiken?
Blauwe omgevingsvisie (BOVi)

De Blauwe Omgevingsvisie (BOVi) is een integrale langetermijnvisie voor de toekomst van het Friese watersysteem. Als tijdshorizon nemen we 2050 met een doorkijk naar 2100. De visie geeft aan hoe het watersysteem en het waterbeheer richting kunnen geven aan toekomstige ontwikkelingen op gebied van landgebruik en land(schaps)inrichting. Daarbij houden we rekening met de effecten van klimaatverandering. Ook geven we onze visie op hoe we met water as centraal en verbindend element kunnen omgaan met een aantal maatschappelijke opgaven. Denk aan circulaire economie, energietransitie en biodiversiteit. Met de BOVi bieden we onze externe partners (provincie, gemeenten, Rijkswaterstaat, Vitens, landbouworganisaties, natuurbeheerders en de recreatiesector) bovendien houvast over de intenties en de koers van het waterschap. Bij dit alles werken we nauw samen met de provincie Fryslân om zo te komen tot een gedeelde visie op de toekomstige inrichting van Fryslân. Daarbij is afgesproken dat het waterschap de BOVi vaststelt en dat er een gezamenlijke Blauwe Bouwsteen Water komt die door beide besturen wordt vastgesteld. Deze bouwsteen dient als input voor de eerstvolgende herziening van de provinciale Omgevingsvisie.

De totstandkoming van de BOVi kent vier fasen:

• Verkenningsfase
• Interactie met de omgeving
• Integratie tot de BOVi
• Besluitvorming

Wat willen we bereiken?
Waterbeheerprogramma

De Waterwet en de Omgevingswet (die ingaat per 1 juli 2022) verplichten ons om elke zes jaar het Waterbeheerprogramma (WBP) te actualiseren. Dit programma geeft inzicht in de opgaven en maatregelen op de kortere termijn (2022-2050). We actualiseren het programma aan de hand van de intern opgeleverde Integrale Waterrapportage (IWR) en input vanuit (lopende) studies en processen. Denk aan de Friese boezemverkenning, de uitgangspunten van de Beleidsnota duurzaam beheer zoetwater en het Veenweideprogramma 2020-2030. Ook hier werken we nauw samen met de provincie Fryslân, die op hetzelfde moment werkt aan haar Regionale Waterprogramma (RWP).

Het Waterbeheerprogramma 2022-2027 loopt voor op de Blauwe Omgevingsvisie (BOVi). De vertaling van de visie naar prioriteiten, doelen en maatregelen op middellange termijn zal landen in het daaropvolgende Waterbeheerprogramma (WBP).

Wat  gaan we daarvoor doen?
In 2022 wordt het Waterbeheerprogramma ter besluitvorming voorgelegd aan het algemeen bestuur.

We hebben draagvlak nodig om ons werk te doen en tot resultaat te komen schoon, voldoende en veilig. Er kunnen altijd conflicterende, of juist elkaar versterkende belangen zijn. Hetzelfde geldt voor de opgaven van onze belanghebbenden. We kunnen het niet alleen. Dus gaan we met onze belanghebbenden in gesprek. Dat doen we in integrale gebiedsprocessen. Wanneer we al in een vroeg stadium samenwerken, komen de verschillende perspectieven, kennis en creativiteit direct op tafel en zien we beter waar de gezamenlijke belangen liggen.  Dit vergroot de kwaliteit van de oplossingen. De meest geschikte samenwerkingsvorm bepalen is altijd maatwerk. Onderdeel van het maatwerk is het bepalen welke rol en positie het bestuur heeft. De leden van het algemeen en dagelijks bestuur zijn actief aanwezig in de samenleving, ze stellen de kaders, luisteren naar de samenleving en evalueren het participatieproces.

We werken natuurlijk al langer samen met onze bewoners en maatschappelijke organisaties. Wel zien we dat de behoefte van de samenleving verandert. Dat geldt ook voor de eisen vanuit wetgeving. Zo stimuleert de Omgevingswet participatie om zo vroegtijdig belangen, meningen, kennis en creativiteit op tafel te krijgen. Daarom zijn in de Omgevingswet en in het Omgevingsbesluit regels over participatie opgenomen. Naar aanleiding van deze ontwikkelingen zijn wij gestart met de programma’s WF in de Mienskip en Implementatie Omgevingswet. Met deze programma’s willen we er voor zorgen dat participatie een uniform en structureel karakter krijgt. Deze nieuwe manier van werken vraagt flexibiliteit en tijdsinspanning van zowel onze medewerkers als van de belanghebbenden.

Ook het koppelen van maatschappelijke initiatieven van derden (overheden en particulieren) met ons werk of met een investering, is een vorm van participatie. We toetsen het initiatief aan onze regelgeving en bepalen wat ons te doen staat. Regisseren, stimuleren, toetsen of zelfs loslaten; volgens de treden van de participatieladder. We willen de initiatiefnemers sneller duidelijkheid geven over of en hoe we met hen gaan samenwerken. We gaan uit van de participatieladder en ontwikkelen samen met andere overheden een werkwijze die voor belanghebbenden herkenbaar is.

Wat willen we bereiken?
Samenwerking met andere overheden

We werken al bij veel onderwerpen samen met andere overheden, waaronder de provincie Fryslân. We kijken naar mogelijkheden om deze samenwerking te verdiepen. Een voorbeeld is het ontwikkelen van ‘de Friese samenwerking’ en de aanpak van het Veenweidegebied. Daarnaast zijn we betrokken bij het opstellen van de lange termijn studie boezem en het provinciale waterprogramma in samenhang met ons eigen waterbeheerprogramma. Met de provincie en gemeenten ontwikkelen we een werkwijze om maatschappelijke initiatieven als één overheid te benaderen.
De complexiteit in de samenleving is de laatste decennia sterk toegenomen. En daarmee de interactie tussen de verschillende belanghebbenden. Om als overheid daadkrachtig en doeltreffend te blijven werken is samenwerking met andere overheden nodig. Met het oog op efficiency en kwaliteit blijven we inzetten op bestaande en nieuwe samenwerking. Wel kijken we daarbij kritisch welke meerwaarde samenwerkingsverbanden hebben voor het uitvoeren van onze taken.

Wat willen we bereiken?
WF in de Mienskip

Ook in 2022 gaan we gaan verder met het programma WF in de Mienskip . Dit programma moet ons bewust maken over hoe we beter kunnen inspelen op vragen uit de Friese samenleving en wat daarbij onze rol is. Een voorbeeld hiervan is Right to Challenge.
Met het programma:

• Brengen we samenhang aan in de wijze van participatie in onze plannen en projecten;
• zorgen we dat we sneller en duidelijker antwoorden kunnen geven op vragen van  maatschappelijke initiatieven;
• richten we onze organisatie verder in op Right to Challenge;
• zijn we duidelijk over waar het Right to Challenge niet geldt en
• stellen we participatiebeleid op en implementeren het.

Wat gaan we daarvoor doen?

We stellen het participatiebeleid vast en maken een start met de implementatie ervan.

Wat willen we bereiken?
Omgevingswet

De Omgevingswet treedt naar verwachting op 1 juli 2022 in werking. De Omgevingswet stelt eisen aan een meer participatieve en ondersteunende houding van overheden. Ook stimuleert de wet een manier van werken die wensen uit de samenleving begeleidt en uitgaat van samenwerking met alle betrokken partijen. Participatie moet daarom een plek krijgen in onze werkprocessen. Bij de totstandkoming van de nieuwe juridische kerninstrumenten (Waterschap verordening, Projectbesluiten, Waterbeheerprogramma en Blauwe Omgevingsvisie) moet we kunnen aantonen hoe participatie is toegepast. Ook is participatie een vereiste in de vergunningprocedure. Initiatiefnemers die een vergunningaanvraag indienen, moeten aantonen of en hoe zij hun omgeving betrokken hebben.

Wat gaan we daarvoor doen?

• We hebben overheden en ketenpartners in Fryslân aantoonbaar betrokken bij de totstandkoming van de Waterschap verordening.
• We hebben de nieuwe Projectbesluitprocedure ingevoerd. Participatie en het betrekken van belanghebbenden zijn integraal onderdeel van deze procedure;
• We hebben vastgesteld hoe we in de vergunningprocedure met het participatievereiste omgaan. Dit hebben we vastgelegd in het uitvoeringsbeleid vergunningverlening.

Wat willen we bereiken?
Blue Deal Mozambique

Het programma Blue Deal heeft één duidelijk doel: 20 miljoen mensen in 40 stroomgebieden wereldwijd aan schoon, voldoende en veilig water helpen. De waterschappen stellen zich daarbij op als een partner die helpt bij het zoeken naar oplossingen. We leren over en weer, waardoor ook de Nederlandse waterbeheerders hun werk kunnen blijven verbeteren.  

Wetterskip Fryslân levert een bijdrage aan deze internationale samenwerkingsprogramma Blue Deal Mozambique . Het programma ondersteunt de drie Mozambikaanse waterschappen om hun taken op het gebied van waterveiligheid, watervoorziening en waterkwaliteit te verbeteren. Daarbij verzorgen we de landelijke coördinatie. Als vervolg op het afgeronde sanitatieproject gaat het Blue Deal-programma door met het ondersteunen van de gemeente Beira bij haar taken op het gebied van sanitatie en stedelijk waterbeheer. Daarnaast loopt er nog een bestaand, klein project voor ondersteuning op het gebied van grondwaterbeheer bij een van de Mozambikaanse waterschappen. Binnen het Blue Deal-programma verdubbelt het Rijk de inzet van de Nederlandse en Mozambikaanse waterschappen. Voor het grondwaterproject is er een cofinanciering beschikbaar van het Ministerie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Het programma levert een bijdrage aan duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG's) als Schoonwater en sanitatie (SDG 6) en klimaatactie (SDG 13).

Wat willen we bereiken?
Educatie en innovatie

Afgelopen jaar zijn Innovatie en Educatie gecombineerd waardoor kennis delen en innovaties implementeren hand in hand gaan. Hierdoor maken we beter zichtbaar wat er in een innovatieproject is geleerd, kunnen we deze kennis presenteren, door ontwikkelen en deze onderdelen delen binnen en buiten Wetterskip Fryslân.  
Daarnaast verwachten we dat deze geïntegreerde aanpak bevordert dat alle waterschappers hun werk doen vanuit een trots gevoel op het waterwerk, met gevoel voor het grotere geheel en de bedoeling van onze opgaven. Door meer te horen over het werk van anderen, begrijpen we het belang van het grotere geheel.  
We onderscheiden binnen ons innovatieprogramma de volgende vier innovatiethema’s:

• Duurzaamheid en kringlopen.
• Innovaties in het watersysteem.
• Optimaliseren zuiveren.
• Sociale en maatschappelijke innovatie.

Naast de bovengenoemde innovatieprojecten vinden er vanuit de primaire opgaven nog meer innovatieve onderzoeken plaats met een eigen financieringsstroom.

Educatie heeft als taak het waterbewustzijn in de samenleving op peil te houden. We werken actief samen met het onderwijs o.a. stages, gastlessen en leerprojecten voor studenten (WO/HBO/MBO) waarbij de resultaten zowel voor de studenten als voor het Wetterskip leerzaam zijn.
We bieden educatieve excursies aan bij onze Assets. We werken landelijk samen met andere waterschappen om educatie materiaal te ontwikkelen voor het onderwijs. We werken intern samen met andere projecten (bijv. WF in de Mienskip) om burgers te bereiken met educatieve doelen. Kleine subsidies besteden we met name aan samenwerking met burgerinitiatieven waarbij water en kunst en cultuur aan elkaar gekoppeld zijn.

Wat gaan we daarvoor doen?

In 2022 willen wij de verdere integratie van educatie en innovatie vormgeven en een bijdrage leveren aan de lerende organisatie. Kennis ontwikkelen, delen en implementeren gaat dan hand in hand.

• Er zijn 9 innovatieprojecten die doorlopen in 2022 waaraan wordt bijgedragen vanuit het innovatiebudget 2022. Daarnaast kunnen in 2022 nieuwe innovatievoorstellen worden ingediend die zullen worden beoordeeld of daaraan een bijdrage uit het innovatiebudget kan worden toegekend. Jaarlijks wordt verantwoording gelegd aan het bestuur over het gehele innovatieprogramma.

• We ontwikkelen educatiemateriaal voor gastlessen in samenwerking met de noordelijke waterschappen.
• We willen meerdere assets publiekstoegankelijk maken. We bieden onder andere via de website de mogelijkheid om excursies naar onze assets te boeken. Het bezoekersbeleid voor de assets is in ontwikkeling.
• We werken in het Jongerenevent Water en Klimaat samen met Instituut Natuur Educatie en de noordelijke waterschappen en provincies.
• We werken samen met Centrum Innovatief vakmanschap (CIV) Water en MBO scholen in het verzorgen van gastlessen en excursies.
• We bieden stageplekken, afstudeerplekken en promotieplekken aan voor studenten van voortgezet onderwijs, MBO en HBO/Universiteit.
• We hebben een gastsprekerslijst van medewerkers die voorlichting of een excursie kunnen begeleiden. We gaan oud medewerkers van WF inzetten als vrijwilligers bij ontvangsten en excursies.