biodiversiteit

Wat willen we bereiken?
Beheerplan waterlopen (CA11 en CA41)
Thema participatie, digitalisering en biodiversiteit

In het beheerplan waterlopen staan de werkzaamheden die nodig zijn voor instandhouding van de waterlopen. Het gaat om:

• Het uitvoeren van ‘klein en groot onderhoud’ van hoofdwateren in landelijk gebied. Denk aan maaien en hekkelen, baggeren en onderhoud beschoeiingen en waar mogelijk inzaaien kruidenrijk mengsel om de biodiversiteit te vergroten.
• Toezicht op schouwwateren en actieve communicatie over natuurvriendelijk schonen.
• Het onderhoud van passieve kunstwerken, zoals dammen, duikers en sifons.
• Het maken van afspraken met grondeigenaren over het zelf onderhouden van watergangen (‘Right to Challenge’)
• Het bestrijden van exoten volgens het plan van aanpak plaagsoorten. Denk aan de grote waternavel, rivierkreeften en reuzebereklauw.

Wat gaan we daarvoor doen?

In 2022 herzien we het proces van de schouw en voeren we de nieuwe werkwijze in. Daarbij gaan we werken met drones. We baggeren jaarlijks drie clusters op leggerprofiel. Zo voeren we in een cyclus van negen jaar het regulier baggeren uit. In 2022 ronden we het opstellen van het proces passieve kunstwerken af. Ook werken we aan een beslisboom voor het herstellen van de oevers waar particulieren eigenaar van zijn. Zo kunnen we de juiste afweging te kunnen maken over het vergoeden van het herstellen van een oever. In 2022 willen we met 15 groepen eigenaren afspraken hebben gemaakt over het zelf onderhouden van de watergangen. In 2022 werken we het plan van aanpak exotenbestrijding uit.

Prestatie-indicator

• Afronden implementatie schouwproces  
• Regulier baggeren
• Afronden opstellen proces passieve kunstwerken
• Opstellen beslisboom oevers
• Met 15 groepen eigenaren afspraken over zelf onderhouden watergangen
• Bestrijding grote waternavel en reuzebereklauw volgens plan van aanpak

Wat willen we bereiken?
Wet natuurbescherming
Thema biodiversiteit

Bij de buitenwerkzaamheden door het waterschap zelf of door aannemers in opdracht van het waterschap moeten we rekening houden met de gedragscode en de Wet natuurbescherming. In de meeste gevallen gebeurt dat nu al, maar nog niet in alle gevallen. In 2022 informeren we betrokkenen over het voldoen aan de gedragscode en de Wet Natuurbescherming. Het is wenselijk om altijd te voldoen aan de Wet natuurbescherming omdat het waterschap zich als overheid altijd aan wet- en regelgeving moet houden. Bovendien heeft het waterschap het achterliggende gedachtegoed van de Wet natuurbescherming - biodiversiteit en het behoud van beschermde soorten - als beleidsdoel.

Wat gaan we daarvoor doen?

In 2022 vindt de instructie plaats over het voldoen aan gedragscode en de Wet natuurbescherming waardoor nul overtredingen optreden.

Prestatie-indicator

• Collega’s van relevante vakgroepen en aannemers zijn geïnformeerd en geïnstrueerd over wetgeving

Wat willen we bereiken?
Aanleg luwe ondiepe waterzones /natuurvriendelijke oevers (CA21 en CA22) 
Thema: Biodiversiteit, participatie

De opgave draagt bij aan het thema participatie in de vorm dat opgaves inclusief projecten van derden (bijvoorbeeld provincie) zijn. De bijdrage aan het thema biodiversiteit laat zich zien door het aanleg van natuurvriendelijke oevers, maar ook door de manier van onderhouden van deze oevers.

Wat gaan we daarvoor doen?
In 2022 starten we met het uitvoeren van de maatregelen uit de nieuwe KRW beslisnota 2022-2027 en de bijbehorende KRW-factsheet 2022-2027. In 2022 verbeteren we de natuurvriendelijke inrichting van luwe ondiepe waterzones in de boezemmeren (circa 21 hectare). Ook monitoren we de al ingerichte zones. Langs de boezemkanalen leggen we circa 32 kilometer natuurvriendelijke oevers aan. Voor de uitvoering van de maatregelen in de periode 2020 tot en met 2022 maken we gebruik van de POP-3 subsidieregeling.  

Prestatie-indicator

Wat willen we bereiken?
Waterkwaliteit KRW-waterlichamen (CA15, CA20, CA21 en CA24)

Thema biodiversiteit
De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) verplicht lidstaten stroomgebiedbeheerplannen (SGBP-en) vast te stellen. De doelen en maatregelen voor de KRW-waterlichamen (de grote wateren) zijn opgenomen in de Nederlandse plannen. Wetterskip Fryslân valt onder het stroomgebied van de Rijn. Om de zes jaar vindt herziening van de plannen plaats.

In 2021 is voor de periode 2022-2027 een nieuwe KRW beslisnota voor het derde stroomgebiedbeheerplan (SGBP3) vastgesteld. Vanaf 2021 pakken we de KRW-werkzaamheden aan via een KRW-programma 2021-2027. Vanuit dit programma wordt een SGBP3 uitvoeringsplan opgesteld dat in 2022 (zomer) wordt opgeleverd. Dit uitvoeringsplan bevat de programmering van de in de KRW beslisnota 2022-2027 voorgenomen maatregelen.  
In 2022 werken we ook aan de uitvoering van de KRW-maatregelen die vastgesteld zijn voor de derde stroomgebiedbeheerplan en de KRW-factsheets per waterlichaam.

Wat gaan we daarvoor doen?

In 2022 hebben we circa 10 km aan beken natuurvriendelijk ingericht. Verder verbreden we circa 2,6 kilometer van de KRW-hoofdwatergangen en circa 4 kilometer van de overige hoofdwatergangen. Ook heffen we 6 vismigratieknelpunten op (in boezem en deelsysteem).

Prestatie-indicator

*Totaal houdt in dat prestaties in verschillende KRW-waterlichamen samengevoegd zijn tot één categorie: voor de resultaatsverplichting kunnen de onderlinge prestaties per waterlichaam niet met elkaar verrekend worden.
** Vanaf 2022 is het SGBP3 van toepassing met nieuwe maatregelen. Zodra het SGBP3 is vastgesteld worden deze maatregelen geprogrammeerd. Daarom is vanaf 2023 soms geen prestatie ingevuld.
*** De aanleg van vispassages is met name afhankelijk van de planning van de renovatie en/of nieuwbouw van de gemalen

Wat willen we bereiken?
Waterkwaliteitsdoelen niet-KRW wateren
Thema biodiversiteit

Ongeveer de helft van het water in ons beheergebied behoort niet tot de KRW-waterlichamen ('niet KRW-wateren'). Voor alle wateren die niet behoren tot de KRW-waterlichamen, is na inwerkingtreding van de KRW-implementatie geen duidelijke bescherming middels normen en doelen.. Met de provincie Fryslân hebben we afgesproken om ons met de bescherming van deze wateren te richten op drie categorieën: 1) wateren in landelijk gebied, 2) wateren in natuurgebied en 3) wateren in bebouwd gebied. Elk van deze categorieën heeft een eigen aanpak. Daarmee gaan we de komende jaren samen met de provincie Fryslân aan de slag.

Wat gaan we daarvoor doen?

In 2022 hebben we samen met de Friese gemeenten en de provincie Fryslân een methodiek ontwikkeld voor het beschermen en verbeteren van wateren in de bebouwde omgeving. We gaan deze de komende jaren, gemeente voor gemeente, gezamenlijk uitwerken. We koppelen dit werk aan het opstellen van zogenoemde beheer- en onderhoudsplannen binnen het programma stedelijk water. Hierin leggen we ook de afspraken over waterkwantiteitsbeheer vast.

Prestatie-indicator

• Met in eerste instantie vijf gemeenten doelen en maatregelen opgesteld